Khoảng trời: Quân khu Nam Đồng

Quân khu Nam Đồng. Đã lâu lắm rồi mới đọc một tác phẩm văn học, chợt thấy lại cảm xúc đặc biệt, và những suy nghĩ kỳ lạ mà văn chương đem lại. Có lần đã nói về cái sự mà văn chương thôi thúc gọt giũa tâm hồn cảm xúc mình. Đúng thật. Và tự nhiên thấy cảm giác thỏa mãn trước cái đẹp - vì văn là một thứ nghệ thuật, và cũng thấy nhiều nỗi vui buồn đan xen - vì câu chuyện này là một mảnh lịch sử.

Lâu lắm rồi những xúc cảm ấy lại sống dậy, xúc cảm với những con người, những số phận, những câu chuyện cuộc đời trong tác phẩm.

Tôi tưởng tượng ra ở đâu đó trong đám người tôi gặp ngoài kia là một cuộc đời tôi vừa đọc. Một cuộc đời với những mất được vui buồn. Tôi bỗng tưởng tượng ra những ông già 60 tuổi ngồi nhớ lại những vụ đánh lộn, những vui buồn trong lớp học, những mối tình đầu ngờ nghệch mà nhớ mãi suốt đời. Tôi chợt nghĩ tới ông lão 60 "tôi" của hàng chục năm về sau và tự nhiên thấy sự hữu hạn của đời người. Tự hỏi khi đó tôi có gì để nhớ?

Một "trí quên" siêu việt như một khả năng kỳ diệu của mình. Một khả năng bảo vệ trước mọi nỗi buồn, vì thời gian sẽ nhanh chóng xóa nhòa nhiều thứ. Sau mình nhận ra không phải. Đó là do thái độ, cách nhìn của mình với cuộc đời lúc nó đang diễn ra. Có những đoạn trong cuộc đời mình không gợn lên một dấu vết, đó là những lúc không buồn không vui không gì cả. Còn những niềm vui, những nỗi buồn mình sẽ mãi chẳng thể quên. Ý rằng sự quên quá nhiêù, cả những sự việc vài năm về trước, bạn bè cũ, kỉ niệm cũ. Mình quên sạch. Chả biết mình đã luôn hạnh phúc như petit Nicholas hay đã luôn hời hợt?

60 tuổi mình nhớ gì cho lúc này? Một tuổi thơ không tì vết, những niềm vui nỗi buồn mãi chả quên, mối tình đầu mờ ảo không nuối tiếc, một vài đứa bạn không nhiều kỷ niệm, những đam mê tuổi trẻ bất thành, ước mơ lớn lao về một xứ sở cho riêng mình ở tuổi 23, tình yêu kỳ lạ và những xúc cảm đặc biệt trên con đường y nghiệp...

Ôi cuộc đời. Sẽ có lúc thấy cuộc đời chả tày gang, đi qua như một giấc mộng. Có những kẻ cuối đời sẽ hoài tiếc những tháng năm sống hoài sống phí, có những kẻ tới chết vẫn không hiểu mình theo đuổi cái gì. Sống và ý nghĩa cuộc sống mãi là chủ đề mà không phải con người nào cũng thức tỉnh và tìm thấy câu trả lời.

Có lần đọc cuốn Y pháp treo cổ ở thư viện quốc gia, người viết viết một cách rất xúc động về những tình cảm và thái độ của một người chán nản cuộc đời tới mức tìm tới cái chết. Rồi có lần khác đọc lung tung lại thấy nỗi mong muốn tột cùng được chết của những người ung thư, trong một thảo luận về euthanasie. Cuộc đời là một sự kỳ diệu. Sự kỳ diệu to lớn và vì đại nhất, nhưng cũng ít được chú ý và dễ đánh rơi nhất. Như một câu chuyện về hai cô gái tóc vàng hoe hỏi nhau mặt trời và mặt trăng cái nào quan trọng hơn. Một cô vàng hoe trả lời mặt trăng quan trọng hơn vì có trăng thì tối mới nhìn rõ đường, còn ban ngày thì có mặt trời hay không cũng chả để làm gì. Ta cười vang vì suy nghĩ ngây ngô đó. Nhưng nhiều lúc chính chúng ta là cô vàng hoe kia. Cuộc đời luôn là một thứ đáng trân trọng và khi mất đi thì dễ dàng để lại nhiều hối tiếc.

Tôi nghĩ mãi về những mối tình không thành của những con người trong chuyện. Những cấm đoán vu vơ, những nỗi niềm không được thổ lộ, sự bồng bột, chiến tranh, số phận ... xé toạc những cuộc đời tưởng như mãi mãi bên nhau. Có lẽ thế nên tình đầu dang dở luôn làm người ta nhớ nhiêù. Những ân hận hàng chục năm với một chữ "giá" đã muộn. Mỗi con người đi qua đời tôi đều để lại ít nhiều những dấu vết. Có những vết rất nông rồi thời gian sẽ lau chùi sạch sẽ. Có những vết rất sâu mãi mãi chả quên. Có những vệt vụt qua rồi tan như sao chổi, mãi mãi không tìm thấy. Có những vết dài nhưng cũng tan vào vô nghiã. Có những vết mình mãi trân quý đến lạ kỳ.

Tình yêu, tình bạn trong cuộc đời để lại cho ta nhiều cảm xúc. Nếu quên sạch có lẽ mình đã quá hời hợt. Còn những tình cảm, những yêu thương ở lại thì sẽ cố gắng giữ gìn. Và một điều quan trọng: sống để cuộc đời mình thực sự ý nghĩa mỗi lúc nhớ về. Niềm vui, nỗi buồn, không hối tiếc.

Khoảng trời

Thứ Ba, 2 tháng 6, 2015

Quân khu Nam Đồng

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét