Bà nội con.

Con yêu thương,

Cha viết cho con những dòng này vào một buổi chiều của tuổi hai mươi mốt. Một buổi chiều tháng 7 mưa lã chã rơi, gợi nên một nỗi buồn da diết. Không gian im ắng, cha ngồi đây, ông con ngồi ở nhà ngoài, và cô Vui của con đang soạn những bài giảng đầu tiên đầy mơ ước. Chỉ có tiếng mưa lách tách ngoài ô cửa sổ, lá cây ướt đẫm như non hơn, và thi thoảng rè rè tiếng máy cưa của nhà hàng xóm đơn điệu như nó vẫn vậy suốt bao năm nay.

Hôm nay cha muốn viết về bà nội con- người mẹ của cha. Con sẽ hỏi khi đó cha đâu biết con là ai. Đúng vậy, một buổi chiều như thế này, lòng cha bỗng bao hình ảnh của người mẹ yêu quý ùa về. Ba năm rồi. Người không còn ở bên cha nữa. 

Quá khứ và tương lai như những thước phim vụt trôi qua trong tâm trí của cha. Ba năm và một sự trống vắng. Vậy mà nhiều lúc cha cũng đã quên đi điều đó. Nhưng hôm nay nó lại ùa về. Đó là sự trống vắng mà đã bao lâu cha không chia sẻ với ai, một nỗi nhớ và nỗi buồn da diết mà không dám thể hiện, lắm lúc cả với ông con-cha của cha, và các cô của con-những người chị của cha. Tại sao ư? Cha không biết. 

Nhưng có lẽ cái tư tưởng mình phải mạnh mẽ đã đi theo cha từ hồi con bé. Những ngày ấu thơ, cha là người con trai-người đàn ông duy nhất trong gia đình những lúc ông đi trực đêm. Ừ, cái nghề bảo vệ của ông, cứ hai ba hôm lại một đêm không ở nhà. Cha con trở thành cái gì đó mạnh mẽ, để mẹ và các chị dựa dẫm về tinh thần. Nên cha không sợ tối, và không biết mấy tuổi cha đã biết đi khóa cổng và kiểm tra cửa ngõ khắp cả nhà trước khi đi ngủ. Bà ốm đau, nên cha căng mình lên cho thật mạnh mẽ. Cha là người mang thuốc cho bà uống mỗi tối. Và khi nằm xuống, với một nỗi lo sợ mơ hồ nhưng to lớn và dai dẳng, rằng một ngày kia sẽ mất bà, nhiều khi cha không dám ngủ mà thi thoảng mở mắt, dịch người nằm sát bà và lắng nghe hơi thở đều đều của Người khi ngủ. Suốt từ nhỏ tới tận lớp 10, cha vẫn ngủ cùng mẹ-bà của con.

Rồi những năm cha học cấp 3, bà con chuyển nặng hơn trước nhiều. Gần 20 năm, từ khi sinh cô Dịu của con, rồi lại sinh thêm cha, rồi tần tảo nuôi nấng 5 đứa con cùng với người chồng vất vả đi trực không có ngày lễ tết, bà của con vẫn đi bán rau mỗi sớm. Ừ con ạ, cha con đã lớn lên bởi những gánh rau của người mẹ và những ngày đêm trực mệt nhoài của người cha. Sáng sớm, từ 4 giờ, bà của con đã dậy, cùng với các cô của con, hái rau, bó, chỏa rồi xếp vào rổ đem bán. Tiền bán được không nhiều, may đủ được tiền mua thức ăn trong ngày; lại phải dậy sớm, lại chìa mặt ra chợ ông ơi bà ơi. Ừ. Nên nhiều lắm, những lúc cha coi khinh những rổ rau ấy, coi nó là một sự xấu hổ ghê gớm và không bao giờ kể cho bạn bè. Bây giờ, không còn cái gì của ngày xưa ấy nữa. Vườn vẫn còn nhưng ông nội con chỉ trồng khoai, và rau có trồng ra cũng chả ai đem bán. Những hình ảnh về những buổi chiều ngồi chẻ que bó rau, những sáng chỏa rau cho mẹ đem bán, rồi hình ảnh người mẹ với rổ rau đằng sau, đi chiếc xe đạp mini Nhật màu xanh, mỉm cười khi cha ra "đón cổng" ...sẽ mãi chẳng còn. 

Ừ, năm nào đấy, một buổi sáng như bao ngày, bà con bị tai biến ở chợ. Ừ, "thoáng gió". Và sau cái cơn "thoáng gió" ấy, mẹ bị liệt nửa người sau cả tháng nằm bệnh viện, và một lần ngừng tim tưởng như không qua khỏi, một chú nào đấy của cha thậm chí đã về mang cha sang trong làn nước mắt. Nhưng cha đã may mắn được ở bên Người thêm hơn một, hay hai năm, hay bao lâu nữa đó. Cha không nhớ, chỉ biết đó là khoảng thời gian mà cha thực sự biết tới sự mong manh. Mỗi giây phút, mỗi ngày, mỗi bữa cơm, mỗi buổi tối, mỗi giấc ngủ đều là quý giá và bữa cơm sau, tối hôm sau, hay đêm sau nữa, Người có thể không còn bên cha bất cứ lúc nào. Nhưng không hẳn vậy. Người có di chứng thần kinh thường thay đổi tính tình. Và rồi đối mặt với sự sống và cái chết rình rập, và hẳn nghĩ tới những tháng ngày những đứa con của Người không còn mẹ ở đâu đó nay mai, rồi đôi lúc tự trách bản thân mình là gánh nặng, rồi buồn cho ông nội con-"đã vất vả cả đời vì tôi, cảm ơn nhé. Có lẽ tôi nợ tới kiếp sau, nhưng tốt hơn kiếp sau đừng gặp tôi nữa. Mà sau khi tôi mất nhớ tìm người khác chăm cho ông nhé..."................Đó, những thứ đó đã làm bà nội con thay đổi hẳn. Ừ. và cha đã có thái độ vô lễ với bà - một-nỗi-ân-hận-to-lớn-mà-suốt-đời-cha-không-quên-được. Bà con không bảo gì cả, chỉ buồn vì người con yêu quý bao năm bỗng quay ra không còn như xưa nữa. Rồi chuyện đó trôi đi như chưa hề xảy ra, không biết có còn ai nhớ, nhưng nó mãi chẳng thế quên được trong tâm trí của cha.

Những ngày cuối cùng là những ngày êm đềm và vui vẻ nhất. Cha học lớp 12, mọi thứ khá ổn. Mỗi sáng cha đạp xe đi học, Người đứng ở thềm hiên, một tay chống gậy, người dựa vào chiếc cột một cách liêu xiêu yếu ớt, nhưng mỉm cười vẫy tay bảo cha đi học, và bảo trưa sẽ đợi cha về. Buổi chiều, những ngày không đi học, cha ở nhà với bà con. Rồi những buổi tối xem ti vi, những lúc nói chuyện vui đùa mà cha và hai cô của con gọi Người là "hắn", thân như chúng bạn. Những lúc tự dưng muốn nhảy vào lòng của Người, cong như con tôm cho mình thật nhỏ, để được gãi lưng và xoa đầu như lúc bé. Những buổi tối cha học bài khuya, ngồi trong phòng đọc sách, tiếng lạch cạch chiếc gậy phía sau cha, dừng lại rất lâu, rồi lại trở ra im lặng. Những tháng ngày ôn thi, không biết bao nhiêu đêm bà nội con đã im lặng ngắm nhìn đứa con của Người như thế.

Một buổi sáng, bà nội con ngã ra bất tỉnh lúc chuẩn bị đánh răng, rồi tỉnh lại như không có chuyện gì xảy ra. Mọi người đều sợ và cảm thấy sự chẳng lành. Bà cũng sợ, cha thấy nó trong mắt của người. Nhưng bà nhất định không đi viện và chần chừ tới "hôm sau". Sáng hôm sau, cha, ông nội con và bà nội, ăn một bữa sáng với cơm và một ít thịt kho. Đang ăn thì bà Hai vào cho hẳn một quả tim để bồi bổ. Mọi người đều cười, bà con cũng cười. Sáng hôm ấy, bà vẫn cầm gậy và đứng bên cái cột, bảo cha đi học đi và hẹn buổi trưa Người sẽ đợi cha về.

Nhưng Người đã không giữ lời hứa đó................

Ừ, ba năm rồi. Ba năm rồi cha mới dám ngồi viết những dòng này, mới dám quay lại nhìn quá khứ. Có lẽ con không tin đâu, rằng cha đã khóc nhiều lắm khi viết những dòng này đấy.

Hm. Bây giờ cha sẽ trả lời cho con-người chưa tồn tại trên đời. Nhưng con biết không, con sẽ là người con mà cha yêu thương hết mực. Và một ngày, nếu con hỏi đã có ai yêu cha như cha yêu con, cha sẽ cho con đọc những dòng này. Và giới thiệu cho con con người vĩ đại ấy-Người Mẹ yêu quý của cha!

Hôn con.